ไอเดียแต่งบ้าน

จัดสวนสวยแบบมือชีพ ด้วยไอเดียซุ้มไม้เลื้อย

30.2K

12 มกราคม 2567

จัดสวนสวยแบบมือชีพ ด้วยไอเดียซุ้มไม้เลื้อย

"องค์ประกอบเล็กๆ ที่สร้างสวนให้สวยได้"

สร้างซุ้มประตู ซุ้มไม้เลื้อย
        คงจะปฎิเสธไม่ได้ว่าเมื่อเราอยู่ใต้ร่มเงาต้นไม้ใหญ่นั้นความรู้สึกผ่อนคลายจะเกิดขึ้นโดยอัตโนมัติ รวมถึงความรู้สึกสงบ เย็นสบาย และชวนให้ง่วงหลับก็มักตามมาด้วยกันอยู่เสมอ แต่การจะปลูกต้นไม้ใหญ่ไว้รอบๆ บ้านเพื่อให้เกิดร่มเงานั้นคงไม่ใช่เรื่องง่ายเสียทีเดียว เพราะต้องคำนึงถึงปัจจัยอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นกิ่งก้านที่อาจจะหักหล่นทับอาคาร หรือรากอาจจะชอนไชทำลายโครงสร้างของบ้าน แต่ทั้งนี้เราสามารถสร้างพื้นที่ให้สวนเรามีร่มเงาได้ด้วยการทำซุ้มไม้เลื้อย ในสวน

อะไรคือซุ้มไม้เลื้อย ในสวน
        ซุ้มเป็นอีกหนึ่งองค์ประกอบการจัดสวนที่ได้รับความนิยมกันมานาน ทำหน้าที่เป็นที่พักพิงให้ไม้เลื้อยเกาะเกี่ยวเติบโต ซึ่งซุ้มไม้เลื้อยในสวนก็มีหลากหลายแบบ เบื้องต้นอาจจำแนกได้เป็น 4 รูปแบบคือ
- ซุ้มทางเดิน หากอยากให้ทางเดินเข้าสู่สวนเหมือนดั่งอุโมงค์ต้นไม้ ซ่อนเรื่องราวรอบข้างปกปิดด้วยต้นไม้ที่โอบคลุม บ้างก็ทำเป็นโครงหลังคาคลุมทางเดินให้ร่มเงา การสร้างซุ้มทางเดินในสวนจึงเป็นอีกหนึ่งรูปแบบการจัดสวนที่ให้ความรู้สึกตื่นเต้น ลึกลับ ชวนให้ติดตามว่าผ่านอุโมงค์นี่ไปจะพบเจอกับสิ่งใด
- ซุ้มมุข ส่วนนี้คือซุ้มที่ยื่นออกมาจากตัวบ้าน ซุ้มมุขมักมีฟังก์ชั่นคือเป็นกันสาดบังแดดฝนให้กับประตูหน้าต่าง รวมถึงเป็นหลังคาให้มุมนั่งเล่นที่อยู่ริมระเบียงบ้าน
- ซุ้มศาลา เป็นส่วนหนึ่งของสวนที่แยกออกจากตัวบ้านอย่างชัดเจนและทำหน้าที่ป้องกันแดดฝนเป็นอีกมุมนั่งพักผ่อนในสวน ซุ้มศาลาจะมีหลังคาบังแดดฝนชัดเจนหากแต่บางครั้งก็ใช้เพียงระแนงไม้เป็นหลังคาเท่านั้น โดยใจความสำคัญของซุ้มนี้คือความแข็งแกร่งมั่นคงเพื่อความปลอดภัยในการใช้งาน จัดเป็นส่วนHard Scape ที่ต้องให้ความสำคัญ
- ซุ้มประตู ในที่นี้หมายถึงซุ้มที่ทำหน้าที่แทนประตูทางเข้า ซึ่งมีนัยยะของการต้อนรับอยู่ในตัว ซุ้มประตูมักเป็นส่วนแรกของที่เปิดเข้าสู่สวน บ้างก็มีประตูปิดเป็นจริงเป็นจัง บ้างก็ใช้เพียงซุ้มเป็นตัวแทนสื่อความหมาย

ภาพ : ซุ้มเหล็กทรงโค้งทำหน้าที่รับน้ำหนักให้กุหลาบเลื้อยยึดเกาะเติบโต


ภาพ : ซุ้มไม้เทียมขนาดย่อมที่ไม่จำเป็นต้องใช้พื้นที่มากแต่ก็สวยและใช้พักผ่อนในวันสบายๆได้


ภาพ : ซุ้มประตู เสาปูน รูปแบบซุ้มที่สร้างได้ง่ายๆ ราคาถูก แต่มีความแข็งแรงสามารถรองรับน้ำหนักของเถากุหลาบเลื้อยได้อย่างสบาย

เลือกไม้เลื้อยปลูกประดับ
        สิ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับการทำซุ้มในสวนคือไม้เลื้อย การเลือกไม้เลื้อยเป็นสิ่งแรกๆ ที่ควรรู้ว่าจะเลือกต้นไม้ชนิดไหน ซึ่งจะต้องสอดคล้องกับวัสดุที่ใช้ประกอบเป็นซุ้ม โดยส่วนใหญ่แล้วไม้เลื้อยมักจะมีดอกสวยงามและเป็นเหตุผลหลักที่ทำให้เราตัดสินใจเลือกชนิดของไม้เลื้อยได้ง่าย บ้างก็เลือกเพราะดอกสวย บ้างก็เพราะดอกหอม บ้างก็เลือกเพราะมีใบดกให้ร่มเงาได้ดี บ้างก็เลือกเพราะดูแลง่าย นอกจากความสวยงามแล้ว ยังมีเรื่องที่ต้องคำนึงถึงอีกอย่างคือน้ำหนักของเถา เพราะหากเป็นไม้เถาหนักก็ควรเลือกวัสดุทำซุ้มที่มีความแข็งแรงตามไปด้วย ไปดูกันว่าไม้เลื้อยที่นิยมปลูกทั่วไปนั้นมีขนนาดของเถาแบบไหนบ้าง

- ไม้เถาหนัก ได้แก่ กระดังงาจีน การเวก พวงคราม ชมนาด หิรัญญิการ์ สร้อยอินทนิล เล็บมือนาง พวงแสด เฟื้องฟ้า พวงโกเมน กุหลาบเลื้อย ม่านบาหลี
- ไม้เถากลาง ได้แก่ บานบุรี ช้องแมว พวงแก้ว มะลิซ้อน มะลุลี ช้องนาง พวงแส มะแว้งเทศ
- ไม้เถาเบา ได้แก่ พวงชมพู อัญชัน มอร์นิ่งกลอรี่ ตำลึง

ข้อควรคำนึง
- หากทำซุ้มทางเดินเป็นอุโมงค์ต้นไม้ด้วยแล้วควรให้ซุ้มมีความสูงไม่ต่ำกว่า 2 เมตรและมีความกว้างไม้ต่ำกว่า 80 เซนติเมตร
- ไม้เลื้อยบางชนิดจะทิ้งดอกให้ห้อยลงพื้น ระยะความสูงของซุ้มจึงควรคำนึงถึงระยะความยาวของดอกด้วย อาทิ สร้อยอินทนิล พวงครามออสเตรเลีย พวงโกเมน ซึ่งซุ้มความมีความสูงไม่ต่ำกว่า 3 เมตร
- ปัญหากวนใจของซุ้มในสวนคืองู โดยเฉพาะงูเขียวตัวเล็กๆจะชอบอาศัยอยู่บนหลังคาซุ้ม การจะทำซุ้มในสวนจึงควรป้องกันสัตว์งูเลื้อยเข้าบ้านด้วย เช่น หน้าต่างต้องปิดมิดชิดหรืออยู่ห่างจากตัวซุ้มไปเลย
- ม่านบาหลี หนึ่งในไม้เลื้อยรากอากาศที่นิยมปลูกเป็นหลังคาซุ้มต้องหมั่นตัดรากทิ้งเสมอ
- ไม้เลื้อยบางประเภทออกดอกตามฤดูเท่านั้น ฉะนั้นต้องศึกษาต้นไม้ให้รู้จักก่อนปลูกจะได้ไม่ผิดหวัง และไม้เลื้อยดอกสีสดใสอย่างพวงแสด พวงโกเมน จะออกดอกได้ดีในจังหวัดทางภาคเหนือและอีสาน

ภาพ : พวงแสด(ซ้าย)ไม้เลื้อยดอกสีสันสดใส และ สร้อยอินทนิล(ขวา)ไม้เลื้อยก้านดอกยาวห้อยระย้าลงพื้น

ชนิดของวัสดุที่ใช้ทำซุ้ม
        ส่วนประกอบของซุ้มมีสองส่วนหลักๆ คือโครงสร้างและหลังคา ซึ่งทั้งสองส่วนผสมผสานวัสดุที่แตกต่างให้อยู่ด้วยกันได้ ทั้งนี้ทั้งนั้นขึ้นอยู่ที่ความเหมาะสมโดยทั่วๆ ไปแล้วแบ่งจำแนกได้ดังนี้

        - เหล็ก ซุ้มเหล็กเป็นที่นิยมกันในหลายๆ สวน ด้วยประโยชน์ในเรื่องของความแข็งแรง ทนทาน และสามารถสร้างได้หลายรูปทรงด้วยกันไม่ว่าจะเป็นทรงโค้ง สี่เหลี่ยม หรือจั่วสามเหลี่ยม เหมาะสำหรับไม้เลื้อยที่มีเถาหนักและความต้องการให้มีซุ้มขนาดใหญ่ สิ่งที่ต้องคำนึงในการสร้างซุ้มเหล็กคือความแข็งแรงเพราะตัววัสดุนั้นมีน้ำหนักค่อนข้างมาก การวางรากฐานของซุ้มจึงต้องแข็งแกร่ง ซึ่งหมายถึงต้องลงเสาเข็มในการทำโครงสร้างเหล็กเพื่อความปลอดภัยของผู้ใช้งาน รวมถึงการเคลือบด้วยน้ำยาป้องกันสนิมไว้ตั้งแต่เนิ่นๆ
        - ไม้แท้ แม้ไม้แท้จะได้รับความนิยมน้อยลงด้วยเป็นวัสดุที่หายาก และต้องดูแลรักษาอยู่เสมอ แต่เสน่ห์ของเนื้อไม้ที่กลมกลืนและสื่อถึงความเป็นธรรมชาตินั่นทำให้ไม้แท้ยังคงเป็นทางเลือกในการทำซุ้มอยู่เสมอ โดยไม้ที่เหมาะสมจะเป็นไม้เนื้อแข็ง อย่างไม้แดง ไม้สัก ไม้มะค่า ที่ต้องผ่านการอบแห้งเพื่อลดการบวมและหดตัว ที่สำคัญคือการป้องกันปลวกตัวร้ายต้องฉีดน้ำยาป้องกันไว้เป็นอย่างดี ซุ้มไม้เหมาะสำหรับไม้เลื้อยเถาขนาดกลาง และเป็นซุ้มที่มีขนาดไม่ใหญ่มาก
        - ไม้สังเคราะห์หรือไม้เทียม เป็นอีกหนึ่งนวัตกรรมของไม้ที่สร้างมาสู้กับปัญหาของไม้แท้ ไม้สังเคราะห์หรือไม้เทียมจึงเป็นวัสดุที่ทนแดด ทนฝน ทนปลวก และมีน้ำหนักเบา ทั้งยังดีไซน์ได้หลายรูปแบบ นิยมนำมาทำเป็นฝ้าระแนงของซุ้ม ไม่ว่าจะเป็นซุ้มศาลา ซุ้มทางเดิน หรือซุ้มประตู เหมาะสำหรับไม้เลื้อยเถาขนาดกลางและเถาเบา
        - ซีเมนต์ เป็นหนึ่งวัสดุที่มีความแข็งแกร่งมาก เนื่องจากเป็นโครงสร้างคอนกรีตเสริมเหล็ก (ค.ส.ล.) ที่ใช้ทำเสาปูนสำเร็จรูป และคานหลังคา ดังนั้นจึงสามารถติดตั้งได้อย่างรวดเร็ว และสามารถรองรับไม้เถาหนักได้เป็นอย่างดี เพียงแต่จำเป็นที่จะต้องระวังเรื่องการเชื่อมต่อกันระหว่างตัวเสาและคานเพื่อให้เกิดความมั่นคง ปลอดภัย แข็งแรง

ภาพ : ซุ้มมุขที่ยื่นออกมาจากตัวบ้านทำจากโครงสร้างเหล็กมุงหลังคาด้วยไม้ธรรมชาติ ปลูกไม้เลื้อยอย่างมะแว้งเทศขึ้นปกคลุม

 

 

แท็กที่เกี่ยวข้อง