เพดานเปลือยฝ้าท้าสไตล์ลอฟท์ (Loft)

"ฝ้าเพดาน เป็นที่รู้จักกันในฐานะอวัยวะภายในของบ้าน ที่ช่วยปกปิดความไม่เรียบร้อยของเพดาน ไม่ว่าจะเป็น ชิ้นส่วนใต้คาน ใต้ท้องพื้น และสารพัดเส้นสายท่อที่เดินกันให้ขวักไขว่ แม้บทบาทที่ว่านี้จะทำให้หลายคนเล็งเห็นถึงความสำคัญของฝ้าเพดานและแบบฝ้าเพดานที่สวยงาม แต่ในขณะเดียวกันก็มีผู้คนบางจำนวนเห็นถึงความสำคัญของการ ไม่มีฝ้าเพดาน"

​“อยากทำเพดานห้องแบบไม่มีฝ้า จะได้ดูดิบๆ เท่ๆ ไว้อวดเพื่อนฝูง (และสาวๆ)”
“รู้สึกอึดอัดกับเพดานเตี้ย รื้อฝ้าออกดีกว่า ห้องจะได้ดูสูงโปร่งโล่งขึ้น...”
“น้ำรั่วทีไรยุ่งยากทุกที กว่าจะหาจุดรั่วเจอ ฝ้าก็เน่าเละน่าโละ งั้นโละทิ้งเลยละกัน...”

        จะด้วยความชอบส่วนตัว เพื่อการแก้ไขปัญหา หรือเหตุผลใดก็ตาม ถ้าอยากทำเพดานเปลือยปราศจากฝ้าโดยให้ห้องดูสวยงามแบบมีสไตล์โดดเด่น วิธีหนึ่งที่ช่วยได้คือ ตกแต่งห้องให้ดูเป็น สไตล์ลอฟท์ (Loft) ไปเสียเลย

        สไตล์ลอฟท์นี้ มีต้นกำเนิดจากย่าน SOHO ของนิวยอร์ก ในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ด้วยพิษเศรษฐกิจทำให้โรงงานและโกดังหลายแห่งในเมืองถูกทิ้งร้าง และถูกนำมาประยุกต์ใช้เป็นที่อยู่อาศัยแทน โดยมีการจัดแบ่งพื้นที่ใช้สอยอย่างอิสระ ลักษณะของสไตล์ลอฟท์ จึงถูกผสมผสานด้วยบรรยากาศของโรงงาน เพดานสูงโปร่งโล่งถึงชั้นลอย ไร้กำแพงกั้น มีการโชว์พื้นผิวเหล็ก ไม้ อิฐ ปูน แบบดิบๆ หยาบๆ พร้อมเดินท่อลอยเปลือยปราศจากการปกปิด ประจวบเหมาะกับในยุคนั้นเองที่สไตล์โมเดิร์น (Modern) ซึ่งเน้นความเรียบง่ายและโชว์เนื้อแท้ของผิววัสดุก็เริ่มเป็นที่ยอมรับด้วย จึงทำให้สไตล์ลอฟท์ดูสอดคล้องไปด้วยกันกับสไตล์โมเดิร์นได้

ภาพ : โชว์พื้นผิวผนัง อิฐ ปูน พร้อมเดินท่อลอยปราศจากการปกปิด

​        สำหรับเจ้าของบ้านที่ตัดสินใจทำเพดานเปลือย และ ตก (กระไดพลอยโจน) แต่งห้องให้เป็นสไตล์ลอฟท์ ควรทำความเข้าใจแนวคิดและสไตล์การออกแบบเสียก่อน เพื่อการตกแต่งที่สวยงามลงตัวตั้งแต่เพดานไปจนถึงผนังและพื้น ในส่วนของเพดานมักใช้วิธีโชว์ผิวท้องพื้นท้องคานชั้นบนเพื่อแสดงสัจจะของเนื้อวัสดุ อาจมีการเก็บรายละเอียดความเรียบร้อยของงานและใช้ปูนฉาบตกแต่งพอประมาณให้ดูเข้ากับความดิบเปลือยแบบลอฟท์ ทั้งนี้ควรเลือกโคมไฟที่มีลักษณะเข้ากันด้วย อีกเรื่องหนึ่งที่สำคัญมากคือ ความเรียบร้อยของงานระบบ เพราะเมื่อคิดจะเปลือยฝ้าเพดานแล้ว ย่อมหมายถึงความท้าทายในการจัดระเบียบการเดินท่อให้ดูดีสวยงาม ไม่ว่าจะเป็นท่อสายไฟหรือท่อประปา ไม่เว้นแม้แต่การเลือกวัสดุท่อ อย่างท่อโลหะก็เป็นที่นิยมสำหรับสไตล์ลอฟท์ หรือหากเลือกใช้ท่อพลาสติกจะต้องดูเรื่องสีของท่อ โดยอาจใช้วิธีทาสีทับให้เข้ากันก็ได้

        การทำเพดานเปลือยนั้นนับว่าได้เปรียบเรื่องการดูแลรักษางานระบบ เพราะไม่มีฝ้ามาบดบัง จึงมองเห็นจุดบกพร่องและทำการซ่อมแซมแก้ไขได้ง่าย ไม่ต้องมีขั้นตอนการ รื้อ/ติดตั้ง ฝ้าเพดานให้ยุ่งยาก ทั้งยังเป็นการบังคับให้เดินท่องานระบบอย่างเป็นระเบียบเรียบร้อยไปในตัว นอกจากนี้ ความโปร่งโล่งยังช่วยให้เพดานไม่เป็นแหล่งซ่องสุมของสัตว์เล็กสัตว์น้อยที่ไม่พึงประสงค์อีกด้วย

ภาพ : โชว์พื้นผิว อิฐเปลือย และทำ skim coat ที่ผนัง พร้อมกับเลือกโคมไฟที่ดูเข้ากันกับสไตล์ลอฟท์

        อย่างไรก็ตาม การทำเพดานเปลือยพร้อมตกแต่งห้องสไตล์ลอฟท์ นับเป็นการออกแบบที่มีลักษณะเฉพาะตัว กรณีปรับปรุงบ้านหรือห้อง อาจต้องมีการเปลี่ยนแปลงหลายอย่างเพื่อให้ภาพรวมของห้องดูเข้ากันได้ เช่น เปลี่ยนพื้นเป็นปูนเปลือยขัดมัน ลอกสีผนังเก่าแล้วฉาบทับด้วยปูนฉาบผิวบาง (Skim Coat) สีเทา หรือจะปิดผิวพื้น/ผนัง ด้วยวัสดุประเภท เหล็ก ไม้ อิฐ รวมไปถึงกระเบื้องหรือวัสดุแผ่นชนิดอื่นๆ ที่มีพื้นผิวใกล้เคียงวัสดุดังกล่าว เป็นต้น วิธีการปรับปรุงบ้านเหล่านี้ล้วนตามมาซึ่งค่าใช้จ่าย ไม่ว่าจะเป็นค่าวัสดุ ค่าแรง ดังนั้นเจ้าของบ้านจึงควรคำนึงถึงความคุ้มค่าในส่วนนี้ด้วย

        ในเรื่องการดูแลรักษา เนื่องจากเพดานเปลือยจะมีหลืบซอกมุมมากมาย การทำความสะอาด กวาดฝุ่น ปัดหยากไย่ จึงต้องอาศัยความประณีตมากกว่าเพดานที่มีฝ้าทั่วไป นอกจากนี้ยังมีอีกเรื่องที่ควรคำนึงถึง คือ โดยธรรมชาติแล้ว ความร้อนจะลอยขึ้นสู่เบื้องบนของอาคาร พื้นที่เหนือฝ้าเพดานชั้นบนสุดจะมีความสำคัญในการช่วยกั้นความร้อนไม่ให้ลงสู่เบื้องล่าง ดั้งนั้น การทำฝ้าเพดานเปลือยจึงอาจไม่เหมาะสำหรับห้องชั้นบนสุดของบ้านในเขตร้อนอย่างเมืองไทยเรานัก

ภาพ : โชว์งานระบบท่อ และเลือกสีของท่อให้เข้ากับสไตล์

ภาพ : โชว์งานระบบท่อ พร้อมกับเลือกสีของท่อและเฟอร์นิเจอร์ให้เข้ากับสไตล์